Vraag de whitepaper ‘Van droom naar eerste koopwoning’ aan
“De koopstarter weet de weg naar onafhankelijk advies te vinden”
Een andere opvallende uitkomst van het onderzoek vindt Mauritsz dat de jonge koopstarter vaker het informele circuit inzet om de kansen op de krappe woningmarkt te vergroten. Waar je vroeger als student nog kon volstaan met een zelfgebakken appeltaart als beloning voor de gouden tip, is daar nu meer voor nodig. “De koopstarter hoopt er via het informele circuit achter te komen of en wanneer een woning op de markt komt. Als een woning al te koop staat, dan probeert de koopstarter in beeld te komen bij de eigenaar om een bod te mogen doen. In een krappe woningmarkt is de gunfactor heel belangrijk geworden. Om boven de lijst met de gegadigden uit te stijgen moet je creatief zijn en daar is met name de koopstarter tot 25 jaar heel behendig in geworden. Die creatieve vindingrijkheid is op zich een mooie ontwikkeling, al zou je natuurlijk liever niet zien dat dit voor de aankoop van een woning nodig is.”
Van de respondenten die in de afgelopen twee jaar wel een huis hebben kunnen kopen, geeft 43% aan dat ze die zoektocht als moeilijk tot heel moeilijk hebben ervaren. Zij geven diverse redenen aan waarom het tóch is gelukt een woning te kopen. Zo heeft 38% gebruik gemaakt van het informele circuit en geeft eenzelfde percentage aan een bod te hebben gedaan boven de vraagprijs. Ruim een kwart (26%) heeft in een groot gebied gezocht, 21% heeft een aankoopmakelaar ingeschakeld en 21% heeft concessies gedaan op het wensenlijstje. Van de respondenten die nog op zoek zijn naar een koopwoning, zoekt 42% al langer dan een jaar.
De belangrijkste wens bij een eerste koopwoning is de betaalbaarheid (64%), gevolgd door de locatie (60%) en de grootte van de woning (38%). Het energielabel staat in het onderzoek van Nationale-Nederlanden met 19% pas op plaats zes. Slechts één op de vijf starters heeft het energielabel in de top 3 staan van belangrijkste kenmerken voor hun eerste woning. Huizen met een groen energielabel zijn over het algemeen duurder. Het is dan ook aannemelijk dat een groen energielabel daardoor minder hoog op het wensenlijstje staat.
Het onderzoek vond plaats in maart 2024. Het effect van de nieuwe groene hypotheeknormen is hierin dus nog niet zichtbaar. Huishoudens die een energiezuinige woning kopen kunnen hiervoor sinds 1 januari extra hypotheek krijgen. Omdat er bij woningen met energielabel E, F of G meer verduurzamingsmaatregelen nodig zijn, kunnen kopers van deze woningen een hoger extra bedrag lenen dan kopers van woningen die al energiezuinig zijn. De koopstarter komt vaker uit op een koopwoning met energielabel C, D of E, terwijl een doorstromer vaker een woning met energielabel A koopt.
Mauritsz: “De adviseur heeft een brede adviesrol en het bespreekbaar maken van woningverduurzaming hoort daar ook bij. Dat is behalve kansrijk ook essentieel. Starters op de huidige woningmarkt zijn relatief vaak aangewezen op woningen met een minder groen energielabel of een appartement. Die laatste groep krijgt dan te maken met een VVE. Iemand die start op de woningmarkt weet vaak niet hoe een VVE werkt en welke consequenties dat heeft voor het verduurzamingsvraagstuk. Laat verduurzaming niet liggen en bespreek het net als al die andere belangrijke onderwerpen. Een uitgelezen kans om de rol van financieel woonadviseur te pakken in plaats van uitsluitend hypotheekadviseur. Omarm daarom de koopstarter vanaf het begin in de volle breedte. Je bouwt daardoor een duurzame en lange klantrelatie op, die heel veel life events verder gaat dan het eenmalig transactiemoment, wat de hypotheek in feite is.”
De ondervraagde starters die al een huis gekocht hebben, legden daarvoor gemiddeld 65.000 euro aan eigen geld in. Dit is aanzienlijk meer dan de 43.000 euro die de nog zoekende koopstarters gemiddeld verwachten in te brengen. “Dit zijn serieuze bedragen die niet iedereen bij elkaar kan sparen of via de ouders kan verkrijgen. Dat maakt de al bestaande kloof bij jonge volwassenen alleen maar groter. Terugvallen op de huurmarkt is voor starters ook niet altijd mogelijk.”
In de whitepaper deelt NN Bank ook een aantal interessante inzichten uit het onderzoek dat dit voorjaar in opdracht van Nationale-Nederlanden Hypotheken is gehouden onder (toekomstige) koopstarters. Daaruit blijkt onder andere dat koopstarters hun hypotheek vaker afsluiten bij een onafhankelijk adviseur dan ze vooraf hadden ingeschat. Van de koopstarters die nog op zoek zijn naar een huis, geeft 70% aan te verwachten een hypotheek bij de eigen bank af te sluiten. Van de starters die de afgelopen twee jaar een huis hebben gekocht blijkt maar 53% dit ook daadwerkelijk te hebben gedaan. Voor onafhankelijk advies geldt juist het omgekeerde. Vooraf denkt een kwart van de starters dat ze hun hypotheek bij een onafhankelijk adviseur gaan afsluiten, maar in de praktijk heeft 36% dat gedaan.
Mauritsz: “Dat de koopstarter in eerste instantie vaak aan de bank denkt, maar vervolgens in veel gevallen toch bij een onafhankelijke adviseur uitkomt, is een interessante beweging. Je ziet dat de koopstarter de weg naar onafhankelijk advies weet te vinden én dat de adviseur zijn of haar waarde duidelijk weet toe te voegen. Daarbij kan meespelen dat het advieskantoor zichtbaar is in het straatbeeld. Je loopt als koopstarter dus gemakkelijker bij een adviseur naar binnen.”
Met deze derde whitepaper over de uitdagingen en kansen voor starters op de woningmarkt kunnen we inmiddels spreken van een jaarlijkse traditie van Nationale-Nederlanden Bank. Die begon in 2022 met de whitepaper over nieuwbouw, waarna in 2023 een whitepaper over klimaatneutraal wonen volgde. Sitske Mauritsz, Directeur Hypotheken & Consumptief Krediet bij Nationale-Nederlanden Bank: “We proberen op deze en andere manieren actuele thema’s inzichtelijk te maken en de kennis die wij daarover hebben te delen met het intermediair. Wat speelt er, waar zit de relevantie en welke mogelijkheden dit voor adviseurs biedt. De whitepaper is een kennisdocument die de adviseur inzichten geeft en inspiratie biedt om zich te verdiepen in een specifieke doelgroep of thema.”
Dit jaar staat dus de koopstarter in de spotlights. Een belangrijke doelgroep, met eigen specifieke uitdagingen en obstakels die genomen moeten worden om in een krappe woningmarkt kans te maken op een eerste eigen huis. Mauritsz: “In de whitepaper schetsen we niet alleen een beeld van de huidige stand van zaken op de woningmarkt, maar wordt in een heldere tijdlijn ook de wet- en regelgeving die invloed heeft op de positie van starters weergegeven. We benoemen vervolgens alternatieve woon- en financieringsvormen en kijken naar toekomstige ontwikkelingen. En natuurlijk staan we ook stil bij de uitdagingen voor de koopstarter op het gebied van woningverduurzaming.”
Om kans te maken op de krappe woningmarkt worden koopstarters steeds vindingrijker. Dat blijkt uit onderzoek van Nationale-Nederlanden Hypotheken, gepubliceerd in de whitepaper ‘Van droom naar eerste koopwoning’. Daarin wordt ook uitgebreid ingezoomd op de startersmarkt, de rol van de hypotheekadviseur en de groeiende kloof tussen de koopstarters die wel een huis kunnen bemachtigen, en de groep waarvoor de eigen woning nog een droombeeld is.
Sitske Mauritsz (NN Bank)
“Omarm de starter in de volle breedte”
Met deze derde whitepaper over de uitdagingen en kansen voor starters op de woningmarkt kunnen we inmiddels spreken van een jaarlijkse traditie van Nationale-Nederlanden Bank. Die begon in 2022 met de whitepaper over nieuwbouw, waarna in 2023 een whitepaper over klimaatneutraal wonen volgde. Sitske Mauritsz, Directeur Hypotheken & Consumptief Krediet bij Nationale-Nederlanden Bank: “We proberen op deze en andere manieren actuele thema’s inzichtelijk te maken en de kennis die wij daarover hebben te delen met het intermediair. Wat speelt er, waar zit de relevantie en welke mogelijkheden dit voor adviseurs biedt. De whitepaper is een kennisdocument die de adviseur inzichten geeft en inspiratie biedt om zich te verdiepen in een specifieke doelgroep of thema.”
Dit jaar staat dus de koopstarter in de spotlights. Een belangrijke doelgroep, met eigen specifieke uitdagingen en obstakels die genomen moeten worden om in een krappe woningmarkt kans te maken op een eerste eigen huis. Mauritsz: “In de whitepaper schetsen we niet alleen een beeld van de huidige stand van zaken op de woningmarkt, maar wordt in een heldere tijdlijn ook de wet- en regelgeving die invloed heeft op de positie van starters weergegeven. We benoemen vervolgens alternatieve woon- en financieringsvormen en kijken naar toekomstige ontwikkelingen. En natuurlijk staan we ook stil bij de uitdagingen voor de koopstarter op het gebied van woningverduurzaming.”
Een andere opvallende uitkomst van het onderzoek vindt Mauritsz dat de jonge koopstarter vaker het informele circuit inzet om de kansen op de krappe woningmarkt te vergroten. Waar je vroeger als student nog kon volstaan met een zelfgebakken appeltaart als beloning voor de gouden tip, is daar nu meer voor nodig. “De koopstarter hoopt er via het informele circuit achter te komen of en wanneer een woning op de markt komt. Als een woning al te koop staat, dan probeert de koopstarter in beeld te komen bij de eigenaar om een bod te mogen doen. In een krappe woningmarkt is de gunfactor heel belangrijk geworden. Om boven de lijst met de gegadigden uit te stijgen moet je creatief zijn en daar is met name de koopstarter tot 25 jaar heel behendig in geworden. Die creatieve vindingrijkheid is op zich een mooie ontwikkeling, al zou je natuurlijk liever niet zien dat dit voor de aankoop van een woning nodig is.”
Van de respondenten die in de afgelopen twee jaar wel een huis hebben kunnen kopen, geeft 43% aan dat ze die zoektocht als moeilijk tot heel moeilijk hebben ervaren. Zij geven diverse redenen aan waarom het tóch is gelukt een woning te kopen. Zo heeft 38% gebruik gemaakt van het informele circuit en geeft eenzelfde percentage aan een bod te hebben gedaan boven de vraagprijs. Ruim een kwart (26%) heeft in een groot gebied gezocht, 21% heeft een aankoopmakelaar ingeschakeld en 21% heeft concessies gedaan op het wensenlijstje. Van de respondenten die nog op zoek zijn naar een koopwoning, zoekt 42% al langer dan een jaar.
“De koopstarter weet de weg naar onafhankelijk advies te vinden”
De belangrijkste wens bij een eerste koopwoning is de betaalbaarheid (64%), gevolgd door de locatie (60%) en de grootte van de woning (38%). Het energielabel staat in het onderzoek van Nationale-Nederlanden met 19% pas op plaats zes. Slechts één op de vijf starters heeft het energielabel in de top 3 staan van belangrijkste kenmerken voor hun eerste woning. Huizen met een groen energielabel zijn over het algemeen duurder. Het is dan ook aannemelijk dat een groen energielabel daardoor minder hoog op het wensenlijstje staat.
Het onderzoek vond plaats in maart 2024. Het effect van de nieuwe groene hypotheeknormen is hierin dus nog niet zichtbaar. Huishoudens die een energiezuinige woning kopen kunnen hiervoor sinds 1 januari extra hypotheek krijgen. Omdat er bij woningen met energielabel E, F of G meer verduurzamingsmaatregelen nodig zijn, kunnen kopers van deze woningen een hoger extra bedrag lenen dan kopers van woningen die al energiezuinig zijn. De koopstarter komt vaker uit op een koopwoning met energielabel C, D of E, terwijl een doorstromer vaker een woning met energielabel A koopt.
Mauritsz: “De adviseur heeft een brede adviesrol en het bespreekbaar maken van woningverduurzaming hoort daar ook bij. Dat is behalve kansrijk ook essentieel. Starters op de huidige woningmarkt zijn relatief vaak aangewezen op woningen met een minder groen energielabel of een appartement. Die laatste groep krijgt dan te maken met een VVE. Iemand die start op de woningmarkt weet vaak niet hoe een VVE werkt en welke consequenties dat heeft voor het verduurzamingsvraagstuk. Laat verduurzaming niet liggen en bespreek het net als al die andere belangrijke onderwerpen. Een uitgelezen kans om de rol van financieel woonadviseur te pakken in plaats van uitsluitend hypotheekadviseur. Omarm daarom de koopstarter vanaf het begin in de volle breedte. Je bouwt daardoor een duurzame en lange klantrelatie op, die heel veel life events verder gaat dan het eenmalig transactiemoment, wat de hypotheek in feite is.”
Vraag de whitepaper ‘Van droom naar eerste koopwoning’ aan
De ondervraagde starters die al een huis gekocht hebben, legden daarvoor gemiddeld 65.000 euro aan eigen geld in. Dit is aanzienlijk meer dan de 43.000 euro die de nog zoekende koopstarters gemiddeld verwachten in te brengen. “Dit zijn serieuze bedragen die niet iedereen bij elkaar kan sparen of via de ouders kan verkrijgen. Dat maakt de al bestaande kloof bij jonge volwassenen alleen maar groter. Terugvallen op de huurmarkt is voor starters ook niet altijd mogelijk.”
In de whitepaper deelt NN Bank ook een aantal interessante inzichten uit het onderzoek dat dit voorjaar in opdracht van Nationale-Nederlanden Hypotheken is gehouden onder (toekomstige) koopstarters. Daaruit blijkt onder andere dat koopstarters hun hypotheek vaker afsluiten bij een onafhankelijk adviseur dan ze vooraf hadden ingeschat. Van de koopstarters die nog op zoek zijn naar een huis, geeft 70% aan te verwachten een hypotheek bij de eigen bank af te sluiten. Van de starters die de afgelopen twee jaar een huis hebben gekocht blijkt maar 53% dit ook daadwerkelijk te hebben gedaan. Voor onafhankelijk advies geldt juist het omgekeerde. Vooraf denkt een kwart van de starters dat ze hun hypotheek bij een onafhankelijk adviseur gaan afsluiten, maar in de praktijk heeft 36% dat gedaan.
Mauritsz: “Dat de koopstarter in eerste instantie vaak aan de bank denkt, maar vervolgens in veel gevallen toch bij een onafhankelijke adviseur uitkomt, is een interessante beweging. Je ziet dat de koopstarter de weg naar onafhankelijk advies weet te vinden én dat de adviseur zijn of haar waarde duidelijk weet toe te voegen. Daarbij kan meespelen dat het advieskantoor zichtbaar is in het straatbeeld. Je loopt als koopstarter dus gemakkelijker bij een adviseur naar binnen.”
Om kans te maken op de krappe woningmarkt worden koopstarters steeds vindingrijker. Dat blijkt uit onderzoek van Nationale-Nederlanden Hypotheken, gepubliceerd in de whitepaper ‘Van droom naar eerste koopwoning’. Daarin wordt ook uitgebreid ingezoomd op de startersmarkt, de rol van de hypotheekadviseur en de groeiende kloof tussen de koopstarters die wel een huis kunnen bemachtigen, en de groep waarvoor de eigen woning nog een droombeeld is.
“Omarm de starter in de volle breedte”
Sitske Mauritsz (NN Bank)